Meten volgens ISO 20816-1

Machinetrillingen: meten, analyseren en voorkomen

Wat zijn machinetrillingen?

Machinetrillingen ontstaan door de beweging van machines of hun onderdelen onder invloed van krachten. Dit kan komen door onbalans, slijtage, uitlijnfouten of constructieproblemen. Te veel trilling leidt tot extra slijtage, storingen en hogere onderhoudskosten. Daarom is machinetrillingen meten erg belangrijk voor het bewaken van de technische conditie van installaties en machines.

Waarom machinetrillingen meten?

Door machinetrillingen te meten krijg je inzicht in de gezondheid van een machine. Zo kunnen storingen vroeg worden opgespoord en onverwachte uitval worden voorkomen. Vooral bij roterende machines — zoals pompen, ventilatoren en turbines — is het meten van machinetrillingen een belangrijk onderdeel van het onderhoudsplan.

Belangrijke toepassingen:

  • Acceptatietests bij inbedrijfstelling
  • Routinematige conditiebewaking
  • Diagnostisch onderzoek bij storingen
  • Predictief onderhoud (voorspellend)

Hoe worden machinetrillingen gemeten?

Bij machinetrillingen meten worden drie grootheden vastgelegd:

  • Verplaatsing (µm)
  • Snelheid (mm/s RMS)
  • Versnelling (m/s²)

De metingen worden uitgevoerd volgens de internationale norm ISO 20816-1 (voorheen ISO 10816), waarin grenswaarden en beoordelingscriteria voor machinetrillingen zijn vastgelegd.

Veelvoorkomende oorzaken van trillingen:

  • Onbalans van draaiende delen
  • Versleten of beschadigde lagers
  • Fouten in uitlijning
  • Resonantie van constructiedelen
  • Te slappe of versleten fundatie

Analysemethoden bij machinetrillingen meten

  • Trendmetingen: Vergelijk metingen over langere tijd

  • FFT-analyse: Bepaal welke frequenties de trilling veroorzaken

  • RPM-meting: Meet het toerental van de machine met een tachometer

  • Meerdere meetpunten: Meet trillingen op verschillende plaatsen

Instrumenten voor machinetrillingen meten

Voor het meten van machinetrillingen worden trillingsmeters en sensoren gebruikt. Deze meten trillingen in snelheid, versnelling of verplaatsing. Moderne meters bieden functies als frequentieanalyse (FFT), datalogging en toerentalmetingen.

Svantek SVAN 958A

De Svantek SVAN 958A is een geavanceerd en veelzijdig meetinstrument, speciaal ontworpen voor het meten van machinetrillingen én geluid in industriële omgevingen. Dit klasse 1 instrument combineert machinetrillingen meten volgens ISO 20816 met geluidsmetingen volgens ISO 61672 in één compact en krachtig systeem. Dankzij vier onafhankelijke meetkanalen kunnen verschillende trillingssensoren en microfoons tegelijkertijd worden aangesloten. De SVAN 958A biedt mogelijkheden voor FFT-analyse, trendmetingen en real-time datalogging, waarmee storingen vroegtijdig gesignaleerd kunnen worden. Dit instrument is perfect inzetbaar voor zowel periodieke controles als continue monitoring van machinetrillingen en geluid op werkplekken, productielijnen en installaties.

Waarom machinegeluid en -trilling combineren in één meetinstrument?

Bij het bewaken van de conditie van machines en installaties zijn trillingen en geluid onlosmakelijk met elkaar verbonden. Beide grootheden geven waardevolle informatie over de staat van een machine en kunnen elkaar versterken in diagnose en analyse. Door deze metingen te combineren in één instrument, zoals de SVAN 958A, profiteer je van meerdere voordelen:

  • Snellere storingsanalyse: Trillingen en geluid zijn vaak symptomen van dezelfde mechanische problemen, zoals onbalans, uitlijnfouten of lagerschade. Door beide tegelijkertijd te meten, krijg je direct een compleet beeld van de situatie.

  • Efficiëntie en gemak: Eén meetinstrument betekent minder apparatuur meeslepen, minder kabels en sensoren installeren en slechts één set meetdata verwerken. Dit bespaart tijd, vermindert fouten en maakt rapportage eenvoudiger.

  • Betere correlatie van meetdata: Door trillingen en geluid synchroon op te nemen, kun je eenvoudig zien hoe deze zich tot elkaar verhouden bij bepaalde bedrijfsomstandigheden, toerentallen of belastingen. Dit maakt het mogelijk om problemen veel gerichter te lokaliseren.

  • Toepassing bij complexere machines: Bij machines waar zowel mechanische (trilling) als akoestische (geluid) afwijkingen van belang zijn — denk aan ventilatoren, pompen, motoren of compressoren — geeft een gecombineerde meting extra inzicht in de aard en ernst van afwijkingen.

Kortom: door geluid en trillingen tegelijk te meten met één slim instrument vergroot je de betrouwbaarheid van je diagnose, bespaar je tijd en werk je een stuk overzichtelijker.

Predictief onderhoud met machinetrillingen meten

Door het regelmatig meten van machinetrillingen en het vergelijken van de gegevens met historische meetresultaten, kunnen afwijkingen vroegtijdig worden gesignaleerd. Dit stelt bedrijven in staat om onderhoud in te plannen voordat een storing optreedt, waardoor stilstand wordt voorkomen en onderhoudskosten dalen.

 

Meer Leren over Machinetrillingen Meten?

Wil je meer weten over machinetrillingen meten of de juiste meetapparatuur kiezen?

Contact opnemen
Ontdek ons assortiment met professionele meetapparatuur voor machinetoepassingen

 

En neem gerust een kijkje bij andere toepassingen waarvoor onze geluidmeters inzetbaar zijn: